klasa III

MATERIAŁY DLA KLASY III 

ROK SZKOLNY 2014/2015

USŁUGI INTERNETOWE

STRONY WWW

POCZTA ELEKTRONICZNA (e-mail)

•          Umożliwia przesyłanie informacji między użytkownikami komputerów za pośrednictwem Internetu.

•          Aby przesyłać listy elektroniczne należy założyć konto pocztowe na jakimś serwerze pocztowym (usługi takie oferują m.in. www.onet.pl, www.wp.pl, www.o2.pl, www.google.pl, www.gazeta.pl)

GRUPY DYSKUSYJNE

•          Skupiają one użytkowników
o podobnych zainteresowaniach, którzy publikują swoje poglądy
na określony temat, dzielą się spostrzeżeniami, zadają pytania itp.

Usługa ta umożliwia przesyłanie poczty nie do indywidualnej osoby, lecz do całej grupy użytkowników zainteresowanych danym zagadnieniem. Daje to możliwość prowadzenia otwartej dyskusji na dany temat. W ramach grup dyskusyjnych możemy zwrócić się do innych internautów o pomoc w rozwiązaniu nurtujących nas problemów.

FTP

•          Usługa ta umożliwia przesyłanie całych programów (plików) z jednego komputera na drugi. Komputer, z którego pobierane są pliki, nosi nazwę serwera FTP. Serwer taki można porównać do wszelakiego typu składowisk, sklepów, wypożyczalni, gdzie można wyszukać
i otrzymać potrzebne rzeczy.

Usługę tę można porównać do tradycyjnego przysyłania paczek za pośrednictwem

ROZMOWY W SIECI

To rozmowy na żywo, w czasie rzeczywistym. Do ich przeprowadzenia można wykorzystać:  klienty IRC, komunikatory, np. Gadu-Gadu, Tlen, ICQ, aplikacje do wideokonferencji, np. MS NetMeeting.

Należy pamiętać o zasadach bezpieczeństwa oraz netykiecie

TELNET

To protokół umożliwiający połączenie i pracę z odległym komputerem, tak jakby monitor i klawiatura użytkownika były podłączone bezpośrednio do tego komputera.

Służy do zdalnej pracy na innych komputerach w sieci. Ze względu na bezpieczeństwo praca w trybie telnetu wymaga posiadania konta na danym komputerze oraz podawania identyfikatora i hasła przy każdym połączeniu.

E-USŁUGI

- bankowość  elektroniczna

- e-nauka

- e-praca

- e-zakupy

Komputerowy adres pocztowy – zakładanie konta pocztowego.

Poczta elektroniczna (ang. electronic mail), e-mail

Najpopularniejszy i najprostszy sposób komunikowania się w sieci komputerowej. Wiadomość napisana w jednym komputerze i opatrzona adresem skrzynki poczty elektronicznej jest wysyłana do sieci, w której na podstawie adresu trafia do serwera poczty elektronicznej i w nim czeka na odebranie przez adresata. By odebrać przesyłkę elektroniczną należy połączyć się z komputerem, na którym znajduje się nasza skrzynka pocztowa, podając uprzednio swój identyfikator oraz tajne hasło.

Wiadomość elektroniczna może być uzupełniona załącznikami, takimi jak dodatkowe dokumenty i pliki z danymi lub programami.

Obsługą poczty elektronicznej w komputerze zajmuje się specjalny program pocztowy.

Poczta elektroniczna jest wykorzystywana w systemach sieciowych, w których prowadzi się dyskusje, takich jak listy dyskusyjne i grupy dyskusyjne.

skrzynka poczty elektronicznej (ang. mailbox), skrytka pocztowa

Miejsce w serwerze pocztowym, w którym są przechowywane wszystkie otrzymane listy poczty elektronicznej. Adresat listów może przeglądać listy w swojej skrzynce posługując się programem pocztowym, ponadto może przenosić je na swój komputer, do lokalnej skrzynki pocztowej. Może również usuwać listy ze skrzynki. 

adres komputerowej skrzynki pocztowej (ang. mailbox address),adres poczty elektronicznej (ang. e-mail address)

Adres nadawcy i odbiorcy poczty elektronicznej, będący jednocześnie adresem jego komputerowej skrzynki pocztowej, do której trafiają wiadomości przesyłane pod jego adresem. 

Adres ten składa się z dwóch części przedzielonych znakiem @ (at), np. ti@ii.uni.wroc.pl. 

Część przed tym znakiem jest identyfikatorem adresata, a po tym znaku jest nazwą domenową, czyli adresem komputera - serwera pocztowego - na którym użytkownik o tym identyfikatorze ma swoją skrzynkę poczty elektronicznej.

program pocztowy (ang. mailer)

Program zainstalowany w komputerze użytkownika i przeznaczony do odbierania, wysyłania i zarządzania jego pocztą elektroniczną. Program ten współpracuje ściśle z serwerem pocztowym, na którym użytkownik ma swoją skrzynkę pocztową.

Do najpopularniejszych programów pocztowych należą: Messenger firmy Netscape, Outlook Express firmy Microsoft, które są związane z przeglądarkami tych dwóch firm. 

adres domenowy, nazwa domenowa (ang. domain name)

Adres IP, czyli adres komputera w sieci, zapisany w postaci słownej, łatwej do zapamiętania. W tej postaci występuje on w adresach poczty elektronicznej. Na podstawie tego adresu można na ogół określić instytucję, w której znajduje się komputer, przechowujący skrzynkę pocztową o tym adresie. Adresy te wygodnie jest czytać od końca. Ostatnia część oznacza państwo, a przedostatnia - domenę, czyli typ instytucji, w której znajduje się komputer.

Skróty niektórych państw: pl - Polska, de - Niemcy, uk - Wielka Brytania, fr - Francja, dk - Dania. Adresy komputerów w Stanach Zjednoczonych nie mają na końcu oznaczenia państwa.

Skróty ważniejszych domen:

· edu - instytucje naukowe i edukacyjne (np. mimuw.edu.pl - serwer Uniwersytetu Warszawskiego);

· com - instytucje i firmy komercyjne (np. wsip.com.pl - serwer Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych, na którym znajduje się ten leksykon);

· gov - instytucje rządowe i administracja państwowa (np. sejm.gov.pl - serwer Sejmu RP);

· mil - instytucje wojskowe (np. http://www.wp.mil.pl - strona Ministerstwa Obrony Narodowej);

· net - instytucje związane z obsługą sieci (np. http://www.kki.net.pl - krakowski serwis internetowy);

· org - organizacje niekomercyjne (np. http://www.bn.org.pl - strona Biblioteki Narodowej w Warszawie);

· int - organizacje międzynarodowe.

Nie wszystkie adresy komputerów znajdujących się w Polsce mają adresy zbudowane w pełni zgodnie z tą zasadą. Przykładem może być adres ii.uni.wroc.pl, w którym nazwa domeny wroc jest skrótem nazwy miasta.

Nadawaniem adresów domenowych i tłumaczeniem ich na adresy IP zajmuje się serwer nazw domenowych. 

domena (ang. domain)

Dwa ostatnie człony w adresie domenowym, oznaczające (od tyłu) państwo i rodzaj instytucji, do której należy dana podsieć. W adresach podsieci w Polsce ta reguła nie zawsze jest przestrzegana. Na przykład w adresie www.ii.uni.wroc.pl trzy ostatnie człony określają instytucję, w której znajduje się serwer podsieci. 

serwer poczty elektronicznej (ang. e-mail server)

Serwer zajmujący się odbieraniem, gromadzeniem i wysyłaniem przesyłek poczty elektronicznej. Sprawuje również nadzór nadskrzynkami pocztowymi. Serwer ten na ogół współpracuje z różnymi programami pocztowymi, którymi posługują się klienci tego serwera, czyli respondenci (użytkownicy). 

 

Sieci komputerowe

Sieć to zespół komputerów lub innych urządzeń połączonych ze sobą w taki sposób, że możliwa jest wymiana informacji między nimi.

 Rodzaje sieci:

1. sieci kablowe - komputery połączone są w sieć przy pomocy kabla: skrętki, kabla koncentrycznego,światłowodu.

2.sieci bezprzewodowe -transmisja danych odbywa się za pomocą fal radiowych lub podczerwieni.

  

Topologia sieci to sposób fizycznego połączenia komputerów w sieć na określonym obszarze.

 Topologie sieci:

1.magistrala

zalety:prosta instalacja

wady:awaryjność

2.gwiazda

zalety: możliwość dołączenia (odłączenia) w dowolnym momencie komputerów do koncentratora, szybka lokalizacja awarii

wady: duża ilość okablowania, ograniczona możliwość rozbudowy sieci

3. pierścień

zalety: wydajna transmisja danych

wady: wysokie koszty instalacji i ewentualnych modyfikacji sieci

Do budowy sieci niezbędne jest:

- zamontowanie karty sieciowej w komputerze

- zastosowanie okablowania

- zainstalowanie sterownika karty sieciowej

- zainstalowanie protokołu sieciowego, np. TCP/IP

- zainstalowanie oprogramowania klienta sieci oraz usługi

Protokół sieciowy -  zbiór reguł obowiązujący komputery w danej sieci, dotyczących np. sposobu adresowania czy kontroli poprawności transmisji danych.

Protokół TCP/IP - protokół komunikacyjny stosowany w sieci Internet. W jego skład wchodzi: protokół TCP (chroni przesyłane dane przed zgubieniem, sprawdza, czy dotarły do celu) oraz protokół IP (odpowiada za dotarcie danych pod wskazany adres).

Adres IP - unikatowy w skali całego Internetu identyfikator. Składa się z czterech liczb z zakresu od 0 do 255 oddzielonych od siebie kropkami, np. 140.78.90.12

Podział sieci:

1. LAN - lokalna, sieć o najmniejszym zasięgu, obejmująca budynek lub grupę sąsiadujących budynków.

2. MAN - miejska, obejmująca swoim zasięgiem miasto.

3. WAN - rozległa o dużym zasięgu, przekraczająca obszar jednego miasta, np. sieć łącząca rozsiane po kraju lub świecie oddziały przedsiębiorstwa.

Podział sieci ze względu na zarządzanie zasobami:

1. sieć równorzędna typu każdy z każdym (peer to peer)

2. sieć typu klient - serwer

Internet to sieć rozległa (WAN) i rozproszona, łączy miliony komputerów na całym świecie. Umożliwia współpracę oraz przesyłanie informacji między jej użytkownikami.

Internet "narodził się" w USA w 1969r.

Polska została przyłączona do światowej sieci w 1991r.

Sieć www to  największy i najłatwiej dostępny w Internecie zbiór informacji pochodzących z całego świata. Są one zapisane w dokumentach nazywanych stronami www. Zawierają one tekst, grafikę, animacje, filmy, dźwięki.

Adres strony www wskazuje na jej lokalizację w sieci www. (serwer i miejsce zapisu strony)

np. www.radiozet.com.pl (nazwa domenowa)

Budowa nazwy domenowej:

1. człon www( protokół)

2.nazwa firmy, instytucji, do której należy serwer (radiozet)

3.domena określająca typ działalności (com - instytucja komercyjna)

4.skrót nazwy kraju, w którym znajduje się serwer (pl - Polska)

Popularne domeny:

gov -instytucje rządowe

com - instytucje komercyjne

pl - domena Polski

net - usługi sieciowe

edu - jednostki edukacyjne

org - organizacje niedochodowe

mil - organizacje wojskowe

Protokół HTTP - ustalony zbiór zasad przesyłania stron www (dokumentów hipertekstowych)

ARKUSZ KALKULACYJNY EXCEL

Arkusz kalkulacyjny to program przeznaczony do wykonywania różnego rodzaju obliczeń oraz analizowania ich wyników i prezentowania ich w formie graficznej.
Arkuszem nazywamy także dokument utworzony  w tym programie, zawierający dane, ich opisy
i wyniki obliczeń.

Budowa arkusza kalkulacyjnego
Arkusz kalkulacyjny podzielony jest na kolumny i wiersze.
Kolumny oznaczone są wielkimi literami (A, B...AA, AB...IV).
Wiersze oznaczone są kolejnymi cyframi (1,2... 65536).
Na przecięciu kolumny i wiersza powstaje komórka. Komórka ma swój adres, np. B1, G12
Komórka wskazana kursorem nazywa się komórką aktywną.


Do komórek można wprowadzać:

• tekst,  np. nazwy nagłówków tabeli
• liczby, 
• daty,
• formuły (wzory), np. =2+2

Formuła to wyrażenie, wzór opisujący sposób obliczenia zawartości komórki arkusza, do której dana formuła została wpisana.


Do stworzenia formuły posługujemy się:

• liczbami,
• zmiennymi, np. A4, H6
• operatorami działań arytmetycznych, np. +(dodawanie), -(odejmowanie), *(mnożenie), /(dzielenie), ^(potęgowanie)
• nawiasami okrągłymi
• funkcjami, np. =SUMA(argument1, argument2...)
  
  
  Każda formuła musi być poprzedzona znakiem =  
  
  
  Funkcja to inaczej gotowa formuła. Wartości, dla których funkcja wykonuje obliczenia nazywane są argumentami.
  np.
  SUMA (argument 1;argument 2) - funkcja obliczająca sumę liczb stanowiących argumenty
  MIN (argument 1;argument 2) - funkcja wskazująca minimalną wartość spośród argumentów
  
  MAX (argument 1;argument 2) - funkcja wskazująca najwyższą wartość
  
  ŚREDNIA (argument 1;argument 2) - funkcja wyliczająca średnią wartość
  DZIŚ () - funkcja wyświetlająca bieżącą datę, nie ma argumentów
  
  
  __________________________________________________________________
  
  

  Adresowanie komórek

  Rodzaje adresowania komórek:
  
  - adresowanie względne komórki, do której odwołuje się formuła, polega na zapamiętaniu jej położenia względem komórki, w której to formuła się znajduje;
  
   Adres względny np. A5 przy kopiowaniu, może ulec zmianie zarówno nazwa kolumny, jak
  i nazwa wiersza.
  
  - adresowanie bezwzględne odwołuje się do konkretnej komórki o podanym adresie;
  
  Adres bezwzględny np. $A$5 przy kopiowaniu nie może ulec zmianie ani nazwa kolumny, ani nazwa wiersza.
  
  - adresowanie mieszane jest połączeniem adresowania względnego i bezwzględnego;
  
  W adresie mieszanym np. $A5 podczas kopiowania może się zmienić tylko numer wiersza.
  W adresie mieszanym A$5 podczas kopiowania może się zmienić tylko nazwa kolumny.

___________________________________________________________________________

Wykres w arkuszu kalkulacyjnym

Wykres to graficzna prezentacja danych arkusza kalkulacyjnego przedstawiona w postaci diagramu lub wykresu w prostokątnym układzie współrzędnych.

Typy wykresów:
- kolumnowy (słupkowy) 
zastosowanie: ułatwia porównywanie danych liczbowych - można na nim w obrazowy sposób przedstawić, jak zmieniały się dane w określonym czasie;

- liniowy
zastosowanie: przedstawia tendencje wzrostu lub spadku pewnych wartości;

- kołowy
zastosowanie: prezentuje strukturę danych określoną procentowo; koło reprezentuje sumę wartości, czyli 100%, a wycinki koła obrazują poszczególne wartości składowe

Przedstawione na wykresie dane z jednej lub kilku kolumn albo wierszy nazywają się seriami danych. Dzielą się one na kategorie, które są opisane na osi poziomej. Oś pionowa to oś wartości.
Na wykresie kołowym ilustruje się tylko pojedynczą serię danych.